conspiracy theory là gì

By Admin 17/11/2023 0

Bách khoa toàn thư banh Wikipedia

Con đôi mắt của Chúa Quan Phòng, hoặc con cái đôi mắt toàn hảo của Đức Chúa Trời, được thấy bên trên tờ 1 đồng USD, và được một trong những người thể hiện nhằm chứng tỏ về một thuyết thủ đoạn tương quan cho tới những người dân gây dựng rời khỏi Hoa Kỳ và Illuminati.

Thuyết âm mưu là câu nói. phân tích và lý giải cho 1 sự khiếu nại hoặc trường hợp hoàn toàn có thể phát sinh thủ đoạn kể từ những group ác ý và mang tính chất nhằm mục đích thao túng quyền lực tối cao, thông thường là mô tơ chủ yếu trị[1][2] Khi những phân tích và lý giải không giống với kỹ năng xẩy ra hơn[3][4]. Thuật ngữ này còn có hàm ý xấu đi, ý niệm rằng việc lôi cuốn một thủ đoạn dựa vào thành kiến hoặc ko đầy đủ tự chứng[5].

Bạn đang xem: conspiracy theory là gì

Các lý thuyết về thủ đoạn ngăn chặn sự phản nghiệm và được gia tăng tự lý luận vòng tròn: cả minh chứng ngăn chặn thủ đoạn và việc không tồn tại minh chứng cho tới nó đều được phân tích và lý giải lại là minh chứng về thực sự của chính nó,[5][6] Từ đó thủ đoạn trở nên yếu tố của đức tin cậy rộng lớn là 1 trong những điều vấn đề này hoàn toàn có thể được chứng tỏ hoặc chưng bỏ[7][8]. Nghiên cứu giúp đã cho thấy rằng lý tưởng theo công ty nghĩa âm mưu—tin vô những lý thuyết âm mưu—có thể có hại cho sức khỏe về mặt mũi tư tưởng hoặc dịch lý[9][10] và nó với đối sánh với phóng chiếu tư tưởng, triệu chứng hoang toàng tưởng và công ty nghĩa Machiavelli[11]. Các ngôi nhà tư tưởng học tập nhận định rằng việc dò xét rời khỏi một thủ đoạn nhưng mà không tồn tại thủ đoạn thực sự này, là 1 trong những hiện tượng lạ tinh thần được gọi là nhận thức loại ảo tưởng[12][13].

Trong lịch sử vẻ vang, những thuyết thủ đoạn được link nghiêm ngặt với thành kiến, những cuộc truy lùng phù thủy, cuộc chiến tranh và những vụ khử chủng[14][15][16]. Chúng thông thường được những hung thủ của những cuộc tiến công xịn thân phụ tin cậy tưởng mạnh mẽ và tự tin, và được Timothy McVeigh và Anders Breivik, cũng giống như các cơ quan chính phủ như Đức Quốc xã, Liên Xô,[14] và Thổ Nhĩ Kỳ dùng thực hiện câu nói. biện minh[17]. Chủ nghĩa lắc đầu AIDS của cơ quan chính phủ Nam Phi, được xúc tiến tự những thuyết thủ đoạn, làm nên rời khỏi dự tính khoảng tầm 330.000 người bị tiêu diệt vì thế AIDS,[18][19][20] trong lúc niềm tin cậy vô những thuyết thủ đoạn về đồ ăn thức uống thay đổi ren đang được khiến cho cơ quan chính phủ Zambia kể từ chối viện trợ hoa màu vô một nàn đói,[15] vô thời khắc nhưng mà 3 triệu con người vô toàn nước hiện nay đang bị đói[21]. Các lý thuyết thủ đoạn là 1 trong những trở lo ngại đáng chú ý so với việc nâng cao sức mạnh xã hội,[15][22] khuyến nghị sự phản đối việc tiêm chủng và truyền nước, và với tương quan cho tới việc bùng phân phát những dịch hoàn toàn có thể phòng tránh tự vắc xin[15][18][22][23].

Xem thêm: pull through nghĩa là gì

Các hiệu quả không giống của thuyết thủ đoạn bao hàm tách tin tưởng vô minh chứng khoa học tập,[15][24] cực kỳ đoan hóa và gia tăng ý thức hệ của những group cực kỳ đoan,[14][25] và những kết quả xấu đi so với nền kinh tế[14]. Các lý thuyết thủ đoạn từng số lượng giới hạn so với người theo dõi cực kỳ đoan giờ đang được trở thành thông dụng bên trên những phương tiện đi lại truyền thông đại bọn chúng, nổi lên như 1 hiện tượng lạ văn hóa truyền thống của thời điểm cuối thế kỷ đôi mươi và vào đầu thế kỷ 21.[26][27][28][29] Chúng thông dụng bên trên từng toàn cầu và thông thường được người xem tin cậy tưởng, một trong những thậm chí là được hầu như dân bọn chúng tin cậy là đích thị.[30][31][32] Các phương án can thiệp nhằm tách sự xuất hiện nay của niềm tin cậy vô những thủ đoạn bao hàm giữ lại một xã hội tháo dỡ banh và nâng cao kĩ năng trí tuệ phân tách của công chúng[30][31][33].

Xem thêm: conclude là gì

Một số ví dụ[sửa | sửa mã nguồn]

Danh sách những thuyết thủ đoạn thú vị cực kỳ nhiều năm. Giới theo đuổi thuyết thủ đoạn cho tới rằng:

  • Cuộc tiến công ngày 11 mon 9 năm 2001 hoặc và được cố ý được chấp nhận xẩy ra hoặc là 1 trong những chiến dịch gạt gẫm công luận tự cơ quan chính phủ Hoa Kỳ tổ chức Các fake thuyết thủ đoạn về sự việc khiếu nại 11 mon 9.
  • Tổng thống Kennedy bị sát hại là vì bàn tay của CIA hoặc mafia Mỹ đứng ở phía đằng sau.
  • Phi thuyền Apollo ko hề đổ xô lên Mặt Trăng.
  • Căn dịch AIDS là vì trái đất dẫn đến.
  • Người ngoài hành tinh nghịch từng cho tới thăm hỏi Trái Đất tuy nhiên cơ quan chính phủ Mỹ lấp liếm biệt. Một số người theo đuổi thuyết "Các ngôi nhà du hành ngoài hành tinh cổ đại" (Ancient Astronauts hoặc Ancient Aliens) tin cậy rằng thần thánh trong những tôn giáo và tín ngưỡng bên trên toàn cầu đó là người ngoài hành tinh nghịch. Họ cho tới và khai sáng sủa loại người rồi tự động nhận là Chúa. Chẳng hạn như vô Cựu Ước với kể về tổ phụ Enoch điều khiển xe trên một con xe với bánh phân phát rời khỏi lửa. Moise sẽ có được 10 điều răn từ là một lời nói phân phát rời khỏi kể từ những đám mây.
  • Facebook được nghĩ rằng khí cụ của CIA.
  • Bin Laden đang được thao tác cho tới CIA.[34]

Ba loại thuyết thủ đoạn theo đuổi Barkun[sửa | sửa mã nguồn]

Barkun đang được xác lập thân phụ cơ hội phân loại lý thuyết âm mưu:

Người Do Thái thông thường là nàn nhân của những thuyết thủ đoạn.
  • Lý thuyết thủ đoạn theo đuổi khối hệ thống. Những lý thuyết này tương quan cho tới những tiềm năng to lớn bị cáo buộc như sự cai trị của một vương quốc hoặc sự cai trị toàn cầu. Theo Barkun, thuyết thủ đoạn dựa vào khối hệ thống tạo thành những lý thuyết như thế thông thường giản dị, với một trong những tổ chức triển khai hoặc hội kín bí hiểm. Ví dụ này bao hàm những lý thuyết thủ đoạn về người Do Thái, hội Tam Điểm, Chủ nghĩa Cộng sản, hoặc Giáo hội Công giáo.[35]
  • Các lý thuyết thủ đoạn theo đuổi sự khiếu nại. Như vậy nói đến những sự khiếu nại với số lượng giới hạn và được xác lập rõ rệt. Các ví dụ hoàn toàn có thể bao hàm những fake thuyết về thủ đoạn giống như các điều tương quan cho tới vụ sát hại Kennedy, 9/11 và sự lây truyền của AIDS.[35]
  • Các lý thuyết siêu thủ đoạn. Đối với Barkun, những lý thuyết như thế link với tương đối nhiều thủ đoạn bị cáo buộc cùng nhau theo đuổi loại bậc. Tại đỉnh điểm là 1 trong những quyền lực xa xăm xôi tuy nhiên lênh láng quyền lực tối cao sức khỏe. Những ví dụ được trích dẫn của ông là những phát minh của David Icke và Milton William Cooper.[35]

Trung Đông[sửa | sửa mã nguồn]

Matthew Gray đang được cảnh báo rằng những fake thuyết thủ đoạn là 1 trong những đặc thù thông dụng của nền văn hoá Ả Rập và toàn cầu chủ yếu trị.[36] Các thay đổi thể bao hàm những thủ đoạn tương quan cho tới công ty nghĩa thực dân đô hộ, công ty nghĩa phục quốc của những người Do Thái, những siêu cường quốc, mối cung cấp khoáng sản vạn vật thiên nhiên tích điện dầu lửa, và trận chiến kháng xịn thân phụ, hoàn toàn có thể được gọi là Chiến giành giật ngăn chặn Hồi giáo.[36] Ví dụ rõ rệt là cuốn sách The Protocols of the Elders of Zion có tiếng, là 1 trong những tư liệu gạt gẫm người gọi nhằm rớt vào tình trạng phiền lòng kinh khủng hãi về plan cai trị quả đât của những người Do Thái, cuốn sách The Protocols of the Elders of Zion được gọi, được thông dụng thoáng rộng, và được tiếp thị nhiều vô toàn cầu Hồi Giáo.[37][38][39] Roger Cohen đang được khêu ý rằng sự thông dụng của những lý thuyết thủ đoạn vô toàn cầu Ả Rập là "nơi ẩn nấp sau cùng của những trái đất bất lực"[40]. Al-Mumin Said đang được ghi nhận sự nguy hại của những lý thuyết thủ đoạn như thế, vì thế những thuyết thủ đoạn này "gìn lưu giữ tất cả chúng ta không chỉ là phớt lờ thực sự mà còn phải tách cả việc nên đương đầu với những tội vạ và những yếu tố của chủ yếu bạn dạng thân thiết bọn chúng ta"[41].

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • QAnon
  • Bò sát tương tự người
  • CIA–al-Qaeda controversy - Wikipedia giờ đồng hồ Anh

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Goertzel, T (tháng 12 năm 1994). “Belief in conspiracy theories”. Political Psychology. 15 (4): 731–742. doi:10.2307/3791630. JSTOR 3791630. "explanations for important events that involve secret plots by powerful and malevolent groups"
  2. ^ “conspiracy theory”. Từ điển giờ đồng hồ Anh Oxford . Nhà xuất bạn dạng Đại học tập Oxford. (Subscription or participating institution membership required.) "the theory that an sự kiện or phenomenon occurs as a result of a conspiracy between interested parties; spec. a belief that some covert but influential agency (typically political in motivation and oppressive in intent) is responsible for an unexplained event"
  3. ^ Brotherton, Robert; French, Christopher C.; Pickering, Alan D. (2013). “Measuring Belief in Conspiracy Theories: The Generic Conspiracist Beliefs Scale”. Frontiers in Psychology. 4: 279. doi:10.3389/fpsyg.2013.00279. ISSN 1664-1078. PMC 3659314. PMID 23734136. A conspiracist belief can be described as 'the unnecessary assumption of conspiracy when other explanations are more probable'.
  4. ^ Additional sources:
  5. ^ a b Byford, Jovan (2011). Conspiracy theories: a critical introduction. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan. ISBN 9780230349216. OCLC 802867724.
  6. ^ Keeley, Brian L. (tháng 3 năm 1999). “Of Conspiracy Theories”. The Journal of Philosophy. 96 (3): 109–126. doi:10.2307/2564659. JSTOR 2564659.
  7. ^ Barkun, Michael (2003). A Culture of Conspiracy: Apocalyptic Visions in Contemporary America. Berkeley: University of California Press. tr. 3–4.
  8. ^ Barkun, Michael (2011). Chasing Phantoms: Reality, Imagination, and Homeland Security Since 9/11. Chapel Hill: University of North Carolina Press. tr. 10.
  9. ^ Freeman, Daniel; Bentall, Richard P.. (ngày 29 mon 3 năm 2017). “The concomitants of conspiracy concerns”. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology (bằng giờ đồng hồ Anh). 52 (5): 595–604. doi:10.1007/s00127-017-1354-4. ISSN 0933-7954. PMC 5423964. PMID 28352955.
  10. ^ Barron, David; Morgan, Kevin; Towell, Tony; Altemeyer, Boris; Swami, Viren (tháng 11 năm 2014). “Associations between schizotypy and belief in conspiracist ideation” (PDF). Personality and Individual Differences (bằng giờ đồng hồ Anh). 70: 156–159. doi:10.1016/j.paid.2014.06.040.
  11. ^ Douglas, Karen M.; Sutton, Robbie M. (ngày 12 tháng bốn năm 2011). “Does it take one lớn know one? Endorsement of conspiracy theories is influenced by personal willingness lớn conspire” (PDF). British Journal of Social Psychology. 10 (3): 544–552. doi:10.1111/j.2044-8309.2010.02018.x. PMID 21486312. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 3 mon 11 năm 2018. Truy cập ngày 28 mon 12 năm 2018.
  12. ^ Dean, Signe (ngày 23 mon 10 năm 2017). “Conspiracy Theorists Really Do See The World Differently, New Study Shows”. Science Alert. Truy cập ngày 17 mon 6 năm 2020.
  13. ^ Sloat, Sarah (ngày 17 mon 10 năm 2017). “Conspiracy Theorists Have a Fundamental Cognitive Problem, Say Scientists”. Inverse. Truy cập ngày 17 mon 6 năm 2020.
  14. ^ a b c d Douglas, Karen M.; Uscinski, Joseph E.; Sutton, Robbie M.; Cichocka, Aleksandra; Nefes, Turkay; Ang, Chee Siang; Deravi, Farzin (2019). “Understanding Conspiracy Theories”. Political Psychology. 40 (S1): 3–35. doi:10.1111/pops.12568. ISSN 0162-895X.
  15. ^ a b c d e Goertzel, Ted (2010). “Conspiracy theories in science”. EMBO Reports. 11 (7): 493–499. doi:10.1038/embor.2010.84. ISSN 1469-221X. PMC 2897118. PMID 20539311.
  16. ^ Nefes, Turkay (2018). “Framing of a Conspiracy Theory: The Efendi Series”. Handbook of Conspiracy Theory and Contemporary Religion (bằng giờ đồng hồ Anh). BRILL. tr. 407–422. ISBN 978-90-04-38202-2. Conspiracy theories often function as popular conduits of ethno-religious hatred and conflict.
  17. ^ Göknar, Erdağ (2019). “Conspiracy Theory in Turkey: Politics and Protest in the Age of "Post-Truth" by Julian de Medeiros (review)”. The Middle East Journal (bằng giờ đồng hồ Anh). 73 (2): 336–337. ISSN 1940-3461.
  18. ^ a b Thresher-Andrews, Christopher (2013). “An introduction into the world of conspiracy” (PDF). PsyPAG Quarterly. 88: 5–8.
  19. ^ Simelela, Nono; Venter, W. D. Francois; Pillay, Yogan; Barron, Peter (2015). “A Political and Social History of HIV in South Africa”. Current làm giảm hệ miễn dịch cấp tiến Reports. 12 (2): 256–261. doi:10.1007/s11904-015-0259-7. ISSN 1548-3568. PMID 25929959.
  20. ^ Burton, Rosie; Giddy, Janet; Stinson, Kathryn (2015). “Prevention of mother-to-child transmission in South Africa: an ever-changing landscape”. Obstetric Medicine. 8 (1): 5–12. doi:10.1177/1753495X15570994. ISSN 1753-495X. PMC 4934997. PMID 27512452.
  21. ^ Dominique Brossard; James Shanahan; T. Clint Nesbitt (2007). The Media, the Public and Agricultural Biotechnology. CABI. tr. 343, 353. ISBN 978-1-84593-204-6.
  22. ^ a b Glick, Michael; Booth, H. Austin (2014). “Conspiracy ideation”. The Journal of the American Dental Association. 145 (8): 798–799. doi:10.1016/S0002-8177(14)60181-1. ISSN 0002-8177. PMID 25082925.
  23. ^ Prematunge, Chatura; Corace, Kimberly; McCarthy, Anne; Nair, Rama C.; Pugsley, Renee; Garber, Gary (2012). “Factors influencing pandemic influenza vaccination of healthcare workers—A systematic review”. Vaccine. 30 (32): 4733–4743. doi:10.1016/j.vaccine.2012.05.018. ISSN 0264-410X. PMID 22643216.
  24. ^ Douglas, Karen M.; Sutton, Robbie M.; Cichocka, Aleksandra (ngày 1 mon 12 năm 2017). “The Psychology of Conspiracy Theories”. Current Directions in Psychological Science (bằng giờ đồng hồ Anh). 26 (6): 538–542. doi:10.1177/0963721417718261. ISSN 0963-7214. PMC 5724570. PMID 29276345.
  25. ^ Robert Brotherton (ngày 19 mon 11 năm 2015). “Chapter 2”. Suspicious Minds: Why We Believe Conspiracy Theories. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4729-1564-1.
  26. ^ Barkun 2003, tr. 58.
  27. ^ Camp, Gregory S. (1997). Selling Fear: Conspiracy Theories and End-Times Paranoia. Commish Walsh. ASIN B000J0N8NC.
  28. ^ Goldberg, Robert Alan (2001). Enemies Within: The Culture of Conspiracy in Modern America. Yale University Press. ISBN 978-0-300-09000-0. Bản gốc tàng trữ ngày 17 mon 12 năm 2019. Truy cập ngày 6 mon 8 năm 2019.
  29. ^ Fenster, Mark (2008). Conspiracy Theories: Secrecy and Power in American Culture. University of Minnesota Press; 2nd edition. ISBN 978-0-8166-5494-9.
  30. ^ a b van Prooijen, Jan-Willem; Douglas, Karen M. (2018). “Belief in conspiracy theories: Basic principles of an emerging research domain”. European Journal of Social Psychology. 48 (7): 897–908. doi:10.1002/ejsp.2530. ISSN 0046-2772. PMC 6282974. PMID 30555188.
  31. ^ a b Sunstein, Cass R.; Vermeule, Adrian (2009). “Conspiracy Theories: Causes and Cures”. Journal of Political Philosophy. 17 (2): 202–227. doi:10.1111/j.1467-9760.2008.00325.x. ISSN 0963-8016.
  32. ^ Robert Brotherton (ngày 19 mon 11 năm 2015). “Introduction”. Suspicious Minds: Why We Believe Conspiracy Theories. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4729-1564-1.
  33. ^ Whitfield, Stephen J. (2004) A companion lớn 20th-century America Wiley-Blackwell ISBN 978-0-631-21100-6 pg 136
  34. ^ “The 10 key myths about Osama bin Laden”. the Guardian. Truy cập 8 mon hai năm 2015.
  35. ^ a b c Barkun 2003, tr. 6.
  36. ^ a b Matthew Gray (2010). Conspiracy Theories in the Arab World. ISBN 978-0-415-57518-8.
  37. ^ Wakin, Daniel J. (ngày 26 mon 10 năm 2002). “Anti-Semitic 'Elders of Zion' Gets New Life on Egypt TV”. New York Times. Truy cập ngày 26 mon 8 năm 2014.
  38. ^ “2006 Saudi Arabia's Curriculum of Intolerance” (PDF). Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 23 mon 8 năm 2006. Report by Center for Religious Freedom of Freedom House. 2006
  39. ^ "The Booksellers of Tehran", The Wall Street Journal, ngày 28 mon 10 năm 2005
  40. ^ Cohen, Roger (ngày đôi mươi mon 12 năm 2010). “The Captive Arab Mind”. The Thành Phố New York Times.
  41. ^ Steven Stalinsky (ngày 6 mon 5 năm 2004). “A Vast Conspiracy”. National Review. Bản gốc tàng trữ ngày 4 mon 10 năm 2013. Truy cập ngày 19 mon 11 năm 2017.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons đạt thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Thuyết âm mưu.
  • Conspiracy Theories and Misinformation, America.gov
  • Why Rational People Buy Into Conspiracy Theories – Maggie Koerth-Baker, ngày 21 mon 5 năm 2013
  • Naomi Wolf. “Analysis of the appeal of conspiracy theories with suggestions for more accurate ad hoc mạng internet reporting of them”.
  • Stuart J. Murray (2009). “Editorial Introduction: 'Media Tropes'”. MediaTropes eJournal. 2 (1): i–x.